De paleizen van Lodewijk XIV
D’Artagnan was in dienst als musketier van kardinaal Mazarin en van de zonnekoning Lodewijk XIV voor wie hij als vertrouwenspersoon meerdere opdrachten uitvoerde. Als commandant van de musketiers stond hij in voor de veiligheid van de koninklijke familie en begeleidde deze op vele reizen. Een leven in de schaduw van Lodewijk XIV.
|
In het spoor van de EV3
Het kasteel van Compiègne was samen met Versailles en Fontainebleau één van de kastelen waar Lodewijk XIV het concilie, een vergadering van regionale christelijke leiders, plaatsvond. Onze meerdaagse fietslus verbindt min of meer deze plaatsen. Als musketier en vertrouwenspersoon van Lodewijk XIV stond hij in voor de veiligheid van de koninklijke familie. Het was dan ook gebruikelijk dat hij de koning vergezelde op diens verplaatsingen en reizen. Na ziekte van Lodewijk XIV met verblijf in Calais keert hij in begeleiding van de musketiers op 22 juli 1658 terug naar Parijs waar hij op 12 augustus zal aankomen. Compiègne was een etappestad op deze reis. In de winter van 1672 brengt Lodewijk XIV en de koninklijke familie kerstmis door op het kasteel van Compiègne waarna ze op 2 januari 1673 terugkeren naar hun residentie in Saint-Germain-en-Laye. Ons voornemen is het om zo snel mogelijk naar het zuidelijkste punt van de lus te fietsen. Mits enkele afwijkingen lijkt de Eurovelo 3 ‘Pelgrimsroute’ (EV3) die Trondheim in Noorwegen verbindt met Santiago de Compostela in Spanje, ons een goede geleide om in twee dagen Pithiviers te bereiken. Het 1700 km lange traject in Frankrijk noemt de Scandibérique en is daarmee de langste fietsroute van Frankrijk. |
De eerste afwijking volgt al na enkele kilometers op het fietspad over de oever van de Oise. De EV3 blijft deze volgen om dan via een grote bocht door het Woud van Halatte zuidwaarts richting Parijs te keren. Wij volgen een locale fietsroute door de zuidoostpunt van het Woud van Compiègne en nemen dan een directere route richting Parijs. Meer landelijk maar met enkele bijzondere leuke passages. Zo fietsen we door het middeleeuws dorpje Montépilloy met haar opvallende burchtruïne en passeren we aan de Koninklijke abdij van Chaalis met zijn kerkruïne. Aan de overkant van de drukke N330 ligt het pretpark ‘La Mer du Sable’. In het Staatsbos van Ermenonville ontmoeten we terug de EV3. Eurovelo klinkt groots en we gaan er vanuit dat de kwaliteit van de fietsroute dit ook is. Maar daar komen we bedrogen uit. Blijkbaar valt onder de term fietsroute ‘alles fietsbare’ om drukke wegen te vermijden, van grindwegen in alle staten tot een fietsband breed spoor door woekerend onkruid. Gelukkig verandert dit bij het bereiken van het kanaal van de Ourcq, waar een dubbel geasfalteerd fietspad langs loopt tot in het centrum van Parijs.
De volgende ochtend zoeken we terug de EV3 op. Deze gebruikt de fietsroute van de Seine om de Parijse agglomeratie naar het zuiden te verlaten. Een voetgangersbrug met trappen en fietsgeleider zien we niet zitten en dwingt ons tot een aangepaste route. In Evry houden we de E3 voor gezien en verwijderen we ons van de Seine door de vallei van de Essonne. Het is heet en er waait een harde warme tegenwind die het ons verdomd lastig maakt wanneer we de vallei verlaten om over open graanvelden de laatste kilometers af te malen naar Pithiviers.
De volgende ochtend zoeken we terug de EV3 op. Deze gebruikt de fietsroute van de Seine om de Parijse agglomeratie naar het zuiden te verlaten. Een voetgangersbrug met trappen en fietsgeleider zien we niet zitten en dwingt ons tot een aangepaste route. In Evry houden we de E3 voor gezien en verwijderen we ons van de Seine door de vallei van de Essonne. Het is heet en er waait een harde warme tegenwind die het ons verdomd lastig maakt wanneer we de vallei verlaten om over open graanvelden de laatste kilometers af te malen naar Pithiviers.
De kastelen van Lodewijk XIV
Het kasteel van Ardoise in Pithiviers was een etappekasteel voor de Franse koningen tussen Chambord en Fontainebleau. Lodewijk XIV verbleef er in 1650, 1659, 1660, 1682, 1684, 1685 et 1687. Pithiviers was ook een etappe op de reis van Lodewijk XIV in 1659 naar Spanje waar hij in het huwelijk zou treden met Marie-Thérèse van Oostenrijk en dit in begeleiding van de Musketiers. Op de terugreis naar de koninklijke residentie in Vincennes waren Pithiviers, het kasteel van Fontainebleau en het kasteel van Vaux-le-Vicomte etappes.
Op deze en de Parijse residentiële kastelen van Lodewijk XIV is onze route geïnspireerd. Kastelen die d’Artagnan in zijn opleiding tot musketier, zijn gezinsleven en zijn functie als vertrouwenspersoon van kardinaal Mazarin en de koning meermaals bezocht heeft. De verwachtingen zijn groot maar stelt ook vraagtekens. Vooral wat betreft Parijs waar we toch 30 km door het centrum fietsen. Ikzelf ben favoriet, maar Sonja kijkt er met enige argwaan tegenop. Maar zover zijn we nog niet. Één van de meest opmerkelijke locaties in de regio is het dorpje Yèvre-le-Châtel dat met zijn middeleeuws kasteel met vier uitstekende torens een uitzonderlijk historisch architecturaal erfgoed bezit. Via het kasteel van Augerville, de kerkruïne en het natuurgebied van Larchant bereiken we rustiger vaarwater. Langs het kanaal van de Loing loopt een fietspad dat ons in Moret-sur-Loing brengt. We fietsen nu de EV3 in noordelijke richting.
Op 26 oktober 1658 vertrekken Lodewijk XIV en de koninklijke familie onder begeleiding van de musketiers naar Lyon. Moret-sur-Loing was een etappe op deze reis.
Op 21, 22 april en 5 juni 1664 bezoekt d’Artagnan het kasteel van Moret-sur-Loing ter gelegenheid van het zomerverblijf van de koninklijke familie op het kasteel van Fontainebleau. Op 14 juni reist hij af uit Parijs naar Moret-sur-Loing. Tijdens zijn verblijf bezoekt hij meerdere malen Fontainebleau.
Het kasteel van Ardoise in Pithiviers was een etappekasteel voor de Franse koningen tussen Chambord en Fontainebleau. Lodewijk XIV verbleef er in 1650, 1659, 1660, 1682, 1684, 1685 et 1687. Pithiviers was ook een etappe op de reis van Lodewijk XIV in 1659 naar Spanje waar hij in het huwelijk zou treden met Marie-Thérèse van Oostenrijk en dit in begeleiding van de Musketiers. Op de terugreis naar de koninklijke residentie in Vincennes waren Pithiviers, het kasteel van Fontainebleau en het kasteel van Vaux-le-Vicomte etappes.
Op deze en de Parijse residentiële kastelen van Lodewijk XIV is onze route geïnspireerd. Kastelen die d’Artagnan in zijn opleiding tot musketier, zijn gezinsleven en zijn functie als vertrouwenspersoon van kardinaal Mazarin en de koning meermaals bezocht heeft. De verwachtingen zijn groot maar stelt ook vraagtekens. Vooral wat betreft Parijs waar we toch 30 km door het centrum fietsen. Ikzelf ben favoriet, maar Sonja kijkt er met enige argwaan tegenop. Maar zover zijn we nog niet. Één van de meest opmerkelijke locaties in de regio is het dorpje Yèvre-le-Châtel dat met zijn middeleeuws kasteel met vier uitstekende torens een uitzonderlijk historisch architecturaal erfgoed bezit. Via het kasteel van Augerville, de kerkruïne en het natuurgebied van Larchant bereiken we rustiger vaarwater. Langs het kanaal van de Loing loopt een fietspad dat ons in Moret-sur-Loing brengt. We fietsen nu de EV3 in noordelijke richting.
Op 26 oktober 1658 vertrekken Lodewijk XIV en de koninklijke familie onder begeleiding van de musketiers naar Lyon. Moret-sur-Loing was een etappe op deze reis.
Op 21, 22 april en 5 juni 1664 bezoekt d’Artagnan het kasteel van Moret-sur-Loing ter gelegenheid van het zomerverblijf van de koninklijke familie op het kasteel van Fontainebleau. Op 14 juni reist hij af uit Parijs naar Moret-sur-Loing. Tijdens zijn verblijf bezoekt hij meerdere malen Fontainebleau.
Het grootste
Door het woud gaat het naar Fontainebleau. Het kasteel van Fontainebleau was het oorspronkelijke persoonlijke domein van de Franse koning. Het was het geboortehuis van Lodewijk XIII en van Louis de France, oudste zoon van Lodewijk XIV en Marie-Thérèse van Oostenrijk, bijgenaamd ‘Monseigneur’ en na zijn dood ‘Le Grand Dauphin’. Ook de Grote Condé, een militair genie onder Lodewijk XIV stierf er. De uitgestrektheid van de gebouwen met meer dan 1500 vertrekken, bijna het dubbele van Versailles, is imponerend.
Fontainebleau was in gebruik als één der garnizoensplaatsen voor de Gardes Françaises en Lodewijk XIV verbleef er jaarlijks tijdens de herfst om te jagen. Charles de Batz d’Artagnan heeft er dus ook verbleven als vertrouwenspersoon van de koning, maar ook in zijn opleiding bij de Gardes Françaises in de aldaar gekazerneerde militaire ruitersschool.
Door het woud gaat het naar Fontainebleau. Het kasteel van Fontainebleau was het oorspronkelijke persoonlijke domein van de Franse koning. Het was het geboortehuis van Lodewijk XIII en van Louis de France, oudste zoon van Lodewijk XIV en Marie-Thérèse van Oostenrijk, bijgenaamd ‘Monseigneur’ en na zijn dood ‘Le Grand Dauphin’. Ook de Grote Condé, een militair genie onder Lodewijk XIV stierf er. De uitgestrektheid van de gebouwen met meer dan 1500 vertrekken, bijna het dubbele van Versailles, is imponerend.
Fontainebleau was in gebruik als één der garnizoensplaatsen voor de Gardes Françaises en Lodewijk XIV verbleef er jaarlijks tijdens de herfst om te jagen. Charles de Batz d’Artagnan heeft er dus ook verbleven als vertrouwenspersoon van de koning, maar ook in zijn opleiding bij de Gardes Françaises in de aldaar gekazerneerde militaire ruitersschool.
kasteel van Fontainebleau
Het verraad
Na een klein stukje langs de Seine fietsen we door heuvelachtig en variërend landschap van de Brie richting Parijs. Daarbij vergapen wij ons aan het kasteel van Blandy-les-Tours, een zeldzame getuige van middeleeuwse militaire architectuur, en het kasteel van Vaux-le-Vicomte dat in opdracht van Nicolas Fouquet ontworpen is door de grootste ontwerpers en architecten uit die tijd. Het diende later als inspiratie voor de bouw van het Kasteel van Versailles.
Nicolas Fouquet was minister van Financiën in Frankrijk en voorbestemd om eerste minister te worden. De jonge koning Lodewijk XIV besluit echter de taak van eerste minister zelf op zich te nemen en de zeer invloedrijke en machtige Fouquet in diskrediet te brengen. Deze is in zijn functie als Procureur-Generaal doch juridisch onschendbaar en beschikt over voldoende middelen om zich aan een arrestatie te onttrekken. Door een goed uitgekiend complot verkoopt Fouquet zijn ambt van procureur om het geld aan de koning te schenken en zo terug in diens gading te komen. Op 17 augustus 1661 geeft Fouquet een groot feest op zijn nieuw kasteel Vaux-le-Vicomte met aanwezigheid van Lodewijk XIV en zijn gevolg. Op 5 september verplaatsen Lodewijk XIV en zijn ministers met inbegrip van Fouquet zich naar Nantes onder bescherming van de musketiers. Buiten het bereik en invloedssfeer van Fouquet’s vrienden, arresteert Luitenant der musketiers d'Artagnan Fouquet op verdenking van verduistering van financiële staatsmiddelen en zet hem gevangen in het kasteel van Angers. Charles de Batz d’Artagnan krijgt de opdracht hem de volgende jaren te vergezellen naar verschillende gevangenissen. Van Anger naar de donjon van Vincennes, de Bastile in Parijs, de donjon van Moret-sur-Loing, ... om hem uiteindelijk af te leveren in Pinerolo in Italië waar hij op 17 maart 1680 sterft. Er gaan speculaties dat Fouquet wel eens de gevangene met het ijzeren masker zou kunnen zijn.
Na een klein stukje langs de Seine fietsen we door heuvelachtig en variërend landschap van de Brie richting Parijs. Daarbij vergapen wij ons aan het kasteel van Blandy-les-Tours, een zeldzame getuige van middeleeuwse militaire architectuur, en het kasteel van Vaux-le-Vicomte dat in opdracht van Nicolas Fouquet ontworpen is door de grootste ontwerpers en architecten uit die tijd. Het diende later als inspiratie voor de bouw van het Kasteel van Versailles.
Nicolas Fouquet was minister van Financiën in Frankrijk en voorbestemd om eerste minister te worden. De jonge koning Lodewijk XIV besluit echter de taak van eerste minister zelf op zich te nemen en de zeer invloedrijke en machtige Fouquet in diskrediet te brengen. Deze is in zijn functie als Procureur-Generaal doch juridisch onschendbaar en beschikt over voldoende middelen om zich aan een arrestatie te onttrekken. Door een goed uitgekiend complot verkoopt Fouquet zijn ambt van procureur om het geld aan de koning te schenken en zo terug in diens gading te komen. Op 17 augustus 1661 geeft Fouquet een groot feest op zijn nieuw kasteel Vaux-le-Vicomte met aanwezigheid van Lodewijk XIV en zijn gevolg. Op 5 september verplaatsen Lodewijk XIV en zijn ministers met inbegrip van Fouquet zich naar Nantes onder bescherming van de musketiers. Buiten het bereik en invloedssfeer van Fouquet’s vrienden, arresteert Luitenant der musketiers d'Artagnan Fouquet op verdenking van verduistering van financiële staatsmiddelen en zet hem gevangen in het kasteel van Angers. Charles de Batz d’Artagnan krijgt de opdracht hem de volgende jaren te vergezellen naar verschillende gevangenissen. Van Anger naar de donjon van Vincennes, de Bastile in Parijs, de donjon van Moret-sur-Loing, ... om hem uiteindelijk af te leveren in Pinerolo in Italië waar hij op 17 maart 1680 sterft. Er gaan speculaties dat Fouquet wel eens de gevangene met het ijzeren masker zou kunnen zijn.
Na een stukje langs de Seine klimmen we de vallei uit naar de streek van de Brie. We zoeken het spoorwegfietspad 'Le Chemin des Roses'. De voormalige spoorweg diende voor de aanbreng van bloemen naar Parijs. We maken een afsteker naar de burchtruïne van Brie-Comte-Robert. Via Sucy-en-Brie en Creteil, de zogenaamde nieuwe stad met zijn recreatiemeer en zijn op kool gelijkende appartementsblokken.
Via het fietspad langs de Marne komen we in Vincennes. Met zijn 52 m hoge donjon behoort het kasteel van Vincennes tot het meest imposante middeleeuwse verdedigingsbouwwerk van Europa.
Lodewijk XIII verbleef er tijdens zijn jeugd en Lodewijk XIV liet twee vleugels bijbouwen voor hem en de koningin. Het kasteel was zo de 3de koninklijke residentie, maar verloor zijn waarde doordat alle aandacht van Lodewijk XIV ging naar de bouw van Versailles. Het kasteel was door de eeuwen heen een verblijf voor politieke gevangen. Zo verbleven hier koning Hendrik IV, Markies de Sade, Mirabeau en Denis Diderot. Ook Nicolas Fouquet verbleef er, onder toezicht van Charles de Batz d’Artagnan.
Via het fietspad langs de Marne komen we in Vincennes. Met zijn 52 m hoge donjon behoort het kasteel van Vincennes tot het meest imposante middeleeuwse verdedigingsbouwwerk van Europa.
Lodewijk XIII verbleef er tijdens zijn jeugd en Lodewijk XIV liet twee vleugels bijbouwen voor hem en de koningin. Het kasteel was zo de 3de koninklijke residentie, maar verloor zijn waarde doordat alle aandacht van Lodewijk XIV ging naar de bouw van Versailles. Het kasteel was door de eeuwen heen een verblijf voor politieke gevangen. Zo verbleven hier koning Hendrik IV, Markies de Sade, Mirabeau en Denis Diderot. Ook Nicolas Fouquet verbleef er, onder toezicht van Charles de Batz d’Artagnan.
kasteel van Vincennes
Paris Ma Belle
Er volgt een tocht kriskras door Parijs langs herinneringen uit de tijd dat d’Artagnan zich er vestigde, trouwde en zijn functie voltooide als musketier van de kardinaal en de koning. Een fietspad door de ‘Coulée Verte Renée Dumont’ en het fietspad langs de Seine brengt ons naar het Île de la Cité. We fietsen langs het Paleis van Justitie en La Consiergerie, de Notre Dame en het Panthèon, dat na de Franse revolutie de functie kreeg als mausoleum voor beroemde Fransen waaronder Voltaire, Jean-Jacques Rousseau, Victor Hugo, Émile Zola, Marie Curie en Alexandre Dumas, auteur van ‘De drie Musketiers’. Vervolgens gaat het door Saint-Germain-des-Prés, een kwartier met luxueuze winkels en galerijen rondom de Romaanse kerk.
In de kerk Saint Sulpice is d'Artagnan op 6 januari 1670 aanwezig als peetvader van Charlotte Marie Lafargue, dochter van zijn maître d’hôtel Cyprien Lafargue, een musketier en zoals hijzelf afkomstig uit Lupiac. En op 16 september 1670 als peetvader van Charles Joseph de Casenave, zoon van één van zijn musketiers.
In de schaduw van de kerk liggen de culturele cafés, het Café de Flore en het Café des Deux Magots, waar vele kunstenaars, auteurs en filosofen vertoefden waaronder Jean-Paul Sartre, Giacometti, Picasso…
Na het huwelijk van Charles de Batz d’Artagnan en Charlotte de Chanlecy in 1659, betrokken ze het (voormalige) particuliere hotel Mailly-Nesle, gelegen aan de Seine op de hoek gevormd door de Quai Voltaire en de Rue de Bac. Ze kregen 2 zonen in 1660 en 1661. De vele militaire en politieke opdrachten, eigen aan zijn functie en de daarbij gepaard gaande lange afwezigheden van het thuisfront, komt het huwelijk niet ten goede met in 1665 de scheiding tot gevolg.
Aan de overkant van de Seine ligt het Louvre. Het oorspronkelijke kasteel kreeg erg te lijden onder de 100-jarige oorlog tussen Frankrijk en Engeland. In 1546 wordt het kasteel in renaissancestijl weer opgebouwd. De uitbreidingswerken van het paleis vonden een einde wanneer Lodewijk XIV in 1682 besluit de koninklijke residentie te verplaatsen naar zijn nieuw kasteel in Versailles. Napoléon I laat het paleis herinrichten in empirestijl en laat voor de ingang de Arc de Triomph du Carrousel bouwen. Na de aanpassingen onder Napoléon I en Napoléon III, bewerkstelligt president François Mitterand een laatste grootse renovatie aan het Louvre als ook de herinrichting van het paleis annex museum.
Kardinaal de Richelieu bouwt langs het Louvre in 1624 zijn Palais Cardinal. In 1642 laat hij op zijn sterfbed het paleis na aan Lodewijk XIII. Na de dood van Lodewijk XIII, 6 maanden later, verlaat diens weduwe Anna van Oostenrijk het Louvre en trekt met haar zoon Lodewijk XIV in het Palais Cardinal, dat vanaf dan de titel Palais Royal draagt. Over een vijfsporig fietspad gaat het via het standbeeld van Jean d’Arc, de Place de Concorde met de Obelisque de Louxor en de kerk Église de la Madelaine naar de Colonne de Vendôme met de triomfzuil van Napoleon Bonaparte, gemaakt uit het brons van 1200 kanonnen buitgemaakt bij de Slag van Austerlitz. Op de Place des Victoires staat een monument van Lodewijk XIV te paard en de Porte Saint-Denis is dan weer een triomfboog opgericht door Lodewijk XIV ter herinnering aan de overgave van Maastricht tijdens het beleg van de stad in 1673 waar d’Artagnan het leven liet. We fietsen naar de Place du Général Catroux voor een blik op het monument van Alexandre Dumas met achteraan op de sokkel zittend, zijn romanheld d’Artagnan. De Arc de Triomph is bebouwd van 1806 tot 1836 ter ere van de overwinning van Napoléon bij Austerlitz. Na WO I bevindt zich onder de Arc de Triomph het graf van de onbekende soldaat. Over de Avenue des Champs Elysées voorbij aan het Grand Palais en over de Pont Aleandre III. Een reusachtige esplanade van 500 m lang en 250 m breed leidt naar het in 1671 door Lodewijk XIV opgerichte Hôtel des Invalides, een complex voor de opvang van invalide oorlogsveteranen. In de ´Eglise de Dôme, de kerk met vergulde koepel, staat het praalgraf van Napoléon Bonaparte. Naast de tombe van Napoléon hebben ook zijn zoon Napoléon II, zijn broers Jérôme en Joseph en beroemde militairen hier hun graf gekregen waaronder Foch, Turenne, Vaubon, …. En last but not least, voorbij aan de Eiffeltoren.
Er volgt een tocht kriskras door Parijs langs herinneringen uit de tijd dat d’Artagnan zich er vestigde, trouwde en zijn functie voltooide als musketier van de kardinaal en de koning. Een fietspad door de ‘Coulée Verte Renée Dumont’ en het fietspad langs de Seine brengt ons naar het Île de la Cité. We fietsen langs het Paleis van Justitie en La Consiergerie, de Notre Dame en het Panthèon, dat na de Franse revolutie de functie kreeg als mausoleum voor beroemde Fransen waaronder Voltaire, Jean-Jacques Rousseau, Victor Hugo, Émile Zola, Marie Curie en Alexandre Dumas, auteur van ‘De drie Musketiers’. Vervolgens gaat het door Saint-Germain-des-Prés, een kwartier met luxueuze winkels en galerijen rondom de Romaanse kerk.
In de kerk Saint Sulpice is d'Artagnan op 6 januari 1670 aanwezig als peetvader van Charlotte Marie Lafargue, dochter van zijn maître d’hôtel Cyprien Lafargue, een musketier en zoals hijzelf afkomstig uit Lupiac. En op 16 september 1670 als peetvader van Charles Joseph de Casenave, zoon van één van zijn musketiers.
In de schaduw van de kerk liggen de culturele cafés, het Café de Flore en het Café des Deux Magots, waar vele kunstenaars, auteurs en filosofen vertoefden waaronder Jean-Paul Sartre, Giacometti, Picasso…
Na het huwelijk van Charles de Batz d’Artagnan en Charlotte de Chanlecy in 1659, betrokken ze het (voormalige) particuliere hotel Mailly-Nesle, gelegen aan de Seine op de hoek gevormd door de Quai Voltaire en de Rue de Bac. Ze kregen 2 zonen in 1660 en 1661. De vele militaire en politieke opdrachten, eigen aan zijn functie en de daarbij gepaard gaande lange afwezigheden van het thuisfront, komt het huwelijk niet ten goede met in 1665 de scheiding tot gevolg.
Aan de overkant van de Seine ligt het Louvre. Het oorspronkelijke kasteel kreeg erg te lijden onder de 100-jarige oorlog tussen Frankrijk en Engeland. In 1546 wordt het kasteel in renaissancestijl weer opgebouwd. De uitbreidingswerken van het paleis vonden een einde wanneer Lodewijk XIV in 1682 besluit de koninklijke residentie te verplaatsen naar zijn nieuw kasteel in Versailles. Napoléon I laat het paleis herinrichten in empirestijl en laat voor de ingang de Arc de Triomph du Carrousel bouwen. Na de aanpassingen onder Napoléon I en Napoléon III, bewerkstelligt president François Mitterand een laatste grootse renovatie aan het Louvre als ook de herinrichting van het paleis annex museum.
Kardinaal de Richelieu bouwt langs het Louvre in 1624 zijn Palais Cardinal. In 1642 laat hij op zijn sterfbed het paleis na aan Lodewijk XIII. Na de dood van Lodewijk XIII, 6 maanden later, verlaat diens weduwe Anna van Oostenrijk het Louvre en trekt met haar zoon Lodewijk XIV in het Palais Cardinal, dat vanaf dan de titel Palais Royal draagt. Over een vijfsporig fietspad gaat het via het standbeeld van Jean d’Arc, de Place de Concorde met de Obelisque de Louxor en de kerk Église de la Madelaine naar de Colonne de Vendôme met de triomfzuil van Napoleon Bonaparte, gemaakt uit het brons van 1200 kanonnen buitgemaakt bij de Slag van Austerlitz. Op de Place des Victoires staat een monument van Lodewijk XIV te paard en de Porte Saint-Denis is dan weer een triomfboog opgericht door Lodewijk XIV ter herinnering aan de overgave van Maastricht tijdens het beleg van de stad in 1673 waar d’Artagnan het leven liet. We fietsen naar de Place du Général Catroux voor een blik op het monument van Alexandre Dumas met achteraan op de sokkel zittend, zijn romanheld d’Artagnan. De Arc de Triomph is bebouwd van 1806 tot 1836 ter ere van de overwinning van Napoléon bij Austerlitz. Na WO I bevindt zich onder de Arc de Triomph het graf van de onbekende soldaat. Over de Avenue des Champs Elysées voorbij aan het Grand Palais en over de Pont Aleandre III. Een reusachtige esplanade van 500 m lang en 250 m breed leidt naar het in 1671 door Lodewijk XIV opgerichte Hôtel des Invalides, een complex voor de opvang van invalide oorlogsveteranen. In de ´Eglise de Dôme, de kerk met vergulde koepel, staat het praalgraf van Napoléon Bonaparte. Naast de tombe van Napoléon hebben ook zijn zoon Napoléon II, zijn broers Jérôme en Joseph en beroemde militairen hier hun graf gekregen waaronder Foch, Turenne, Vaubon, …. En last but not least, voorbij aan de Eiffeltoren.
|
Kasteelfietsparken
Vanaf Montparnasse loopt de Coulée Verte, een groene strook met fiets- en wandelpad, richting Massy. We maken een afsteker naar het kasteel en park van Sceaux waar fietsen door het park toegestaan is. Het is niet alledaags om te fietsen langs enorme vijvers met hoog opspuitende fonteinen. Na dit spektakel fietsen we door het staatsbos van Meudon terug richting Seine. Het Parc de l’Observatoire, de plaats van de voormalige kastelen van Meudon waarvan het renaissancekasteel in 1695 werd betrokken door Louis de France, oudste zoon van Lodewijk XIV en Marie-Thérèse van Oostenrijk, bijgenaamd Monseigneur en na zijn dood Le Grand Dauphin. Met het oog op het koningschap laat hij het kasteel uitbouwen naar de allure van Versailles. Doch hij overleeft zijn vader de zonnekoning niet en sterft in 1711 op zijn kasteel. De site is strategisch gelegen op een helling boven Parijs en biedt een machtig zicht op de skyline van Parijs. |
|
Het volgende park waar we doorheen mogen fietsen is het nationaal domein van Saint-Cloud. In 1654 koopt Barthélemy Hervart, een bankier van Duitse origine en intendant van financiën van Lodewijk XIV het domein. De verfraaiing van het domein heeft zoveel aantrekkingskracht dat de koning, met de hulp van zijn premier Kardinaal Mazarin, hem dwingt het domein in 1658 aan hem te verkopen. Napoléon Bonaparte organiseert hier vanuit de oranjerie zijn staatsgreep. Op 18 mei 1804 wordt hij er in de galerij van Apollo tot keizer benoemd en viert er zijn 2de huwelijk met Marie-Louise van Oostenrijk. Na de revolutie van 1848 wordt Karel Lodewijk Napoléon Bonaparte er tot president uitgeroepen en tot Napoléon III, Keizer van Frankrijk. Op 17 juli 1870 verklaart Napoléon III hier de oorlog aan Pruisen waarin het kasteel datzelfde jaar plat geschoten wordt.
Bij het buitenrijden van dit domein is het niet ver meer naar Versailles. Opgetrokken als jachtslot door zijn vader Lodewijk XIII, breidt de zonnekoning Lodewijk XIV in verscheidene bouwfases Versailles uit tot een reusachtig kasteel. Het domein op zich is 815 ha groot met 93 ha aan tuinen. Versailles was de voornaamste residentie van de Franse koning. Het fungeerde als regeringscentrum en militaire hoofdkwartier van Frankrijk. De wereldberoemde Franse tuin met zijn vele fonteinen is de grootste ter wereld.
Versailles was in gebruik door de Franse koningen van 1682 – 1789 en de principiële residentie van Lodewijk XIV. Het was het sterfhuis van Lodewijk XIV (1715), het geboorte en sterfhuis van Lodewijk XV 1710-1774) en het geboortehuis van Lodewijk XVI (1754). Het is geweten dat d’Artagnan van 1666 tot 1667 een vast verblijf had op Versailles in zijn functie als Kapitein van ‘les petits chiens du Roi, courant le chévreuil’, een belachelijk klinkende titel die hem wel deed stijgen in de militaire hiërarchie als commandant van de musketiers. In 1667 erft hij de titel van Graaf d’Artagnan en wordt militair verheven tot de graad van Algemeen officier.
Bij het buitenrijden van dit domein is het niet ver meer naar Versailles. Opgetrokken als jachtslot door zijn vader Lodewijk XIII, breidt de zonnekoning Lodewijk XIV in verscheidene bouwfases Versailles uit tot een reusachtig kasteel. Het domein op zich is 815 ha groot met 93 ha aan tuinen. Versailles was de voornaamste residentie van de Franse koning. Het fungeerde als regeringscentrum en militaire hoofdkwartier van Frankrijk. De wereldberoemde Franse tuin met zijn vele fonteinen is de grootste ter wereld.
Versailles was in gebruik door de Franse koningen van 1682 – 1789 en de principiële residentie van Lodewijk XIV. Het was het sterfhuis van Lodewijk XIV (1715), het geboorte en sterfhuis van Lodewijk XV 1710-1774) en het geboortehuis van Lodewijk XVI (1754). Het is geweten dat d’Artagnan van 1666 tot 1667 een vast verblijf had op Versailles in zijn functie als Kapitein van ‘les petits chiens du Roi, courant le chévreuil’, een belachelijk klinkende titel die hem wel deed stijgen in de militaire hiërarchie als commandant van de musketiers. In 1667 erft hij de titel van Graaf d’Artagnan en wordt militair verheven tot de graad van Algemeen officier.
kasteel van Versailles
In 1676 koopt Lodewijk XIV het kasteel van Marly. De tuinen en het kasteel van Marly zijn een soort vluchtoord voor de koning, om zich te verwijderen van de drukte van Versailles. Het is een soort lustkasteel van Lodewijk XIV waar de etiquette achterwege blijft. Uitgenodigd worden op Marly was een extreme koninklijke gunst. De grondvesten van het Koninklijk Paviljoen zijn het enige dat nog verwijzen naar het voormalige kasteel. Maar het leuke eraan is dat we ook hier door het park kunnen fietsen.
En dan rest ons nog het kasteel van Saint-Germain-en-Laye, gelegen hoog boven de Seine. Van 1661 tot 1682 brengt Lodewijk XIV een groot deel van zijn tijd door in het kasteel tot hij verhuist naar de door hemzelf opgerichte nieuwe residentie, het kasteel van Versailles. Kilometers lang fietsen we over de wandeldreef bovenop de kasteelmuur met zicht op de Parijse agglomeratie.
Saint-Germain-en-Laye was het geboortehuis van Hendrik II (1519), Karel IX (1550) en Lodewijk XIV (18 september 1638); het sterfhuis van Lodewijk XIII (14 mei 1643).
Saint-Germain-en-Laye was het geboortehuis van Hendrik II (1519), Karel IX (1550) en Lodewijk XIV (18 september 1638); het sterfhuis van Lodewijk XIII (14 mei 1643).
De slagroom op de taart
Vanaf de monding in de Seine volgen we de Oise stroomopwaarts. Aan de rivier loopt de bewegwijzerde fietsroute ‘Avenue Verte London-Paris’, maar wij verkiezen eerst via een plaatselijke fietsroute over een oude spoorwegbedding naar de Axe Majeur in Cergy te fietsen. Als een pijl in een boog richt zich dit monumentaal werk gevormd door de hoofdas van een enorme meander, van boven op de terrassen tot beneden op het schiereiland, op het centrum van Parijs. Op het kerkhof in Auvers-sur-Oise maken we even tijd voor een bezoek aan het graf van Vincent Van Gogh. We maken een afsteker door het staatsbos van Carnelle voorbij aan ‘La Pierre Turquaise’, een Hunebed. Tussen de koninklijke abdij van Royaumont, de grootste cisterciënzerabdij van het Île-de-France, en het kasteel van Chantilly fietsen we door in de bossen opgetrokken residentiële wijken.
Vanaf de monding in de Seine volgen we de Oise stroomopwaarts. Aan de rivier loopt de bewegwijzerde fietsroute ‘Avenue Verte London-Paris’, maar wij verkiezen eerst via een plaatselijke fietsroute over een oude spoorwegbedding naar de Axe Majeur in Cergy te fietsen. Als een pijl in een boog richt zich dit monumentaal werk gevormd door de hoofdas van een enorme meander, van boven op de terrassen tot beneden op het schiereiland, op het centrum van Parijs. Op het kerkhof in Auvers-sur-Oise maken we even tijd voor een bezoek aan het graf van Vincent Van Gogh. We maken een afsteker door het staatsbos van Carnelle voorbij aan ‘La Pierre Turquaise’, een Hunebed. Tussen de koninklijke abdij van Royaumont, de grootste cisterciënzerabdij van het Île-de-France, en het kasteel van Chantilly fietsen we door in de bossen opgetrokken residentiële wijken.
De Grote Condé was als maarschalk een militair genie onder Lodewijk XIV op het einde van de 30-jarige oorlog (1618-1648). Door zich tegen Lodewijk XIV en kardinaal Marazin te keren in de burgeroorlog die volgt, wordt het kasteel en landgoed van Chantilly in 1652 geconfisqueerd. Bij de vrede van de Pyreneeën in 1659 krijgt hij het terug. Hij ontvangt grote schrijvers en geeft rijkelijke feesten. Het kasteel is bij ons vooral bekend om zijn Crème Chantilly.
Volgend historisch hoogtepunt is Senlis met zijn middeleeuwse steegjes en ruïnes van het koninklijke kasteel.
Op 28 april 1670 verlaat de koninklijke familie hun residentie in Saint-Germain-en-Laye voor een bezoek aan de fortificaties in Vlaanderen in de gebieden die Lodewijk XIV veroverde van de Spaanse Nederlanden. Het kasteel van Chantilly, Senlis en het kasteel van Compiègne zijn etappes op deze reis.
Volgend historisch hoogtepunt is Senlis met zijn middeleeuwse steegjes en ruïnes van het koninklijke kasteel.
Op 28 april 1670 verlaat de koninklijke familie hun residentie in Saint-Germain-en-Laye voor een bezoek aan de fortificaties in Vlaanderen in de gebieden die Lodewijk XIV veroverde van de Spaanse Nederlanden. Het kasteel van Chantilly, Senlis en het kasteel van Compiègne zijn etappes op deze reis.
kasteel van Chantilly
Camelot bevindt zich in Frankrijk
Tijd om van decor te veranderen. Over landelijke wegen fietsen we naar het woud van Compiègne.
Aan de rand ervan houden we even halt bij de Gallo-Romeinse ruïnes van Champlieu met resten van een Romeins amfitheater, een tempel, thermen en de heirbaan. Door het woud loopt een geasfalteerd fietspad dat een lus maakt tussen de kastelen van Compiègne en Pierrefonds.
Tijd om van decor te veranderen. Over landelijke wegen fietsen we naar het woud van Compiègne.
Aan de rand ervan houden we even halt bij de Gallo-Romeinse ruïnes van Champlieu met resten van een Romeins amfitheater, een tempel, thermen en de heirbaan. Door het woud loopt een geasfalteerd fietspad dat een lus maakt tussen de kastelen van Compiègne en Pierrefonds.
In 1832 vond in de ruïne van de oude burcht van Pierrefonds het trouwbanket plaats van Leopold I, koning der Belgen en Prinses Louise-Marie van Orléans, dochter van Lodewijk-Filips I, laatste koning der Fransen. In opdracht van Napoleon III werd het kasteel van Pierrefonds in 1858 gerestaureerd. Het indrukwekkende kasteel fungeerde als lustkasteel en uitvalbasis voor jachtpartijen. Het kasteel diende als decor in vele films, maar het meest bekend is het kasteel als ‘Camelot’ in de Engelse serie ‘Merlijn’.
We maken nog een ommetje naar het ‘Mémorial de l’Armistice’. Het monument van de overgave, waar op 11 november 1918 in een daarvoor speciaal aangebrachte treinwagon de overgave bekrachtigd wordt van Duitsland aan Maarschalk Foch. Op 22 juni 1945 legde Hitler in dezelfde wagon op dezelfde plaats op zijn beurt een Franse delegatie de overgave voor waarop hij de wagon naar Berlijn liet transporteren. De huidige wagon is een identiek exemplaar, de originele werd in 1945 vernield tijdens de bombardementen op Berlijn.
Het fietspad langs de Oise brengt ons terug naar Compiègne, waar deze monumentale reis begon. De gevreesde doortocht van Parijs verwoorden we achteraf als volgt: ‘door de stad fietsen bij ons is gevaarlijker dan fietsen door Parijs’.
Het fietspad langs de Oise brengt ons terug naar Compiègne, waar deze monumentale reis begon. De gevreesde doortocht van Parijs verwoorden we achteraf als volgt: ‘door de stad fietsen bij ons is gevaarlijker dan fietsen door Parijs’.
Praktisch
STARTPLAATS: Pithiviers
AFSTAND: 671 km
ETAPPES:
Compiègne - Vincennes 102 km
Vincennes-Pitiviers 102 km
Pithiviers - Fontainebleau 81,9 km
Fontainebleau - Vincennes 98,1 km
Vincennes - Versailles 76,8 km
Versailles - Maffliers 106 km
Maffliers - Compiègne 105 km
GPS-TRACKS: de GPS-tracks van deze meerdaagse fietslus zijn een digitale aanvulling op de fietsgids 'Op de fiets in het spoor van d'Artagnan' en worden in een aparte map meegestuurd in een LINK bij aankoop van deze fietsgids (zowel ringmapversie als digitale versie)
FIETSGIDS: Op de fiets in het spoor van d’Artagnan te bestellen op https://fiets-wandel-contreien.weebly.com/fietsgidsen-shop.html
LOGIES:
Wij logeerden in:
Aiden by Best Western T'aim Hotel Compiègne (2x), 70A Pont Neuf, 60280 Margny-lès-Compiègne, www.taimhotel.com
Hôtel Daumesnil-Vincennes 50 (2x), avenue de Paris, 94300 Vincennes, www.hotel-daumesnil.com
Hôtel La Scala, 50 Faubourg de Paris, 45300 Pithiviers, www.scala-pithiviers.fr
Hôtel des Lys, 16 Rue Richaud, 78000 Versailles, www.hoteldeslys-versailles.com
Novotel Domaine De Maffliers - Demeure De Campagne, Allée des Marronniers Domaine De, 95560 Maffliers, https://all.accor.com/hotel/0383/index.nl.shtml
AANREIS OPENBAAR VERVOER: Trein Brussel → Lille → Amiens of Parijs → Compiègne
Met dank voor medewerking aan Comité régional du tourisme et des congrès Hauts-de-France (www.tourisme-en-hautsdefrance.com et www.weekend-esprithautsdefrance.com); Oise Tourisme (www.oisetourisme.com); B World Communication (www.bworldcommunication.com); Val d’Oise Tourisme (www.valdoise-tourisme.com); Seine-et-Marne Attractivité (https://tourisme.seine-et-marne-attractive.fr); CRT Centre-Val de Loire (www.valdeloire-france.com / www.loireavelo.fr); ADT 45 Agence de Développement et de Réservation Touristiques du Loiret (www.tourismeloiret.com)
STARTPLAATS: Pithiviers
AFSTAND: 671 km
ETAPPES:
Compiègne - Vincennes 102 km
Vincennes-Pitiviers 102 km
Pithiviers - Fontainebleau 81,9 km
Fontainebleau - Vincennes 98,1 km
Vincennes - Versailles 76,8 km
Versailles - Maffliers 106 km
Maffliers - Compiègne 105 km
GPS-TRACKS: de GPS-tracks van deze meerdaagse fietslus zijn een digitale aanvulling op de fietsgids 'Op de fiets in het spoor van d'Artagnan' en worden in een aparte map meegestuurd in een LINK bij aankoop van deze fietsgids (zowel ringmapversie als digitale versie)
FIETSGIDS: Op de fiets in het spoor van d’Artagnan te bestellen op https://fiets-wandel-contreien.weebly.com/fietsgidsen-shop.html
LOGIES:
Wij logeerden in:
Aiden by Best Western T'aim Hotel Compiègne (2x), 70A Pont Neuf, 60280 Margny-lès-Compiègne, www.taimhotel.com
Hôtel Daumesnil-Vincennes 50 (2x), avenue de Paris, 94300 Vincennes, www.hotel-daumesnil.com
Hôtel La Scala, 50 Faubourg de Paris, 45300 Pithiviers, www.scala-pithiviers.fr
Hôtel des Lys, 16 Rue Richaud, 78000 Versailles, www.hoteldeslys-versailles.com
Novotel Domaine De Maffliers - Demeure De Campagne, Allée des Marronniers Domaine De, 95560 Maffliers, https://all.accor.com/hotel/0383/index.nl.shtml
AANREIS OPENBAAR VERVOER: Trein Brussel → Lille → Amiens of Parijs → Compiègne
Met dank voor medewerking aan Comité régional du tourisme et des congrès Hauts-de-France (www.tourisme-en-hautsdefrance.com et www.weekend-esprithautsdefrance.com); Oise Tourisme (www.oisetourisme.com); B World Communication (www.bworldcommunication.com); Val d’Oise Tourisme (www.valdoise-tourisme.com); Seine-et-Marne Attractivité (https://tourisme.seine-et-marne-attractive.fr); CRT Centre-Val de Loire (www.valdeloire-france.com / www.loireavelo.fr); ADT 45 Agence de Développement et de Réservation Touristiques du Loiret (www.tourismeloiret.com)
